ŻW

Żandarmeria Wojskowa

Żandarmeria Wojskowa to wyodrębniona i wyspecjalizowana służba wchodząca w sład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, której działalność koncentruje się na zapewnieniu przestrzegania dyscypliny wojskowej oraz ochranianie porządku publicznego i zapobieganie popełnianiu przestępstw na terenach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych.
Żandarmeria Wojskowa została sformowana z dniem 1 września 1990 roku na podstawie rozkazu Nr Pf-42/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 kwietnia 1990 roku i zarządzenia Nr 062/Org. Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z dnia 15 czerwca 1990 roku.
 
W sierpniu 2001 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił Ustawę o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych, w której szczegółowo określono  właściwość, zadania oraz obowiązki i uprawnienia Żandarmerii Wojskowej w Siłach Zbrojnych RP. Na podstawie Ustawy wcielono w życie okołoustawowe akty prawne co do wykonywania zadań przez Żandarmerię Wojskową (rozporządzenia i zarządzenia) oraz porozumienia wewnątrzresortowe i międzyresortowe szczegółowo regulujące zasady współpracy Żandarmerii Wojskowej z innymi podmiotami bezpieczeństwa i porządku publicznego.
 
Barwy i symbole współczesnej Żandarmerii Wojskowej nawiązują do tradycji Żandarmerii okresu międzywojennego, a nawet pierwszych formacji o charakterze żandarmerii powołanych na ziemiach polskich już w czasach napoleońskich i żandarmerii Królestwa Polskiego. Charakterystyczny dla formacji jest kolor szkarłatny - podobnie jak wypustki na kołnierzach kurtek przedwojennych żandarmów. W symbolice często wsytępuje element w postaci hełmu wspartego na pękających granatach, który nawiązuje do kształtu kasku kirasersjerskiego będącego nakryciem głowy żandarmów Królestwa Polskiego.
 
Nawiązując do swoich chlubnych tradycji z czasów Powstania Listopadowego i okresu międzywojennego, swoje święto formacja obchodzi w dniu 13 czerwca. Doroczne święto zostało ustanowione decyzją nr 36/MON z dnia 26 kwietnia 1994 r. przez Ministra Obrony Narodowej. Data święta wiąże się z utworzeniem przez gen. Tomasza Łubieńskiego 13 czerwca 1831 roku Straży Polowej - formacji, która w okresie powstania listopadowego wykonywała zadania wojskowego organu bezpieczeństwa w wojsku polskim.