Wydział Inżynierii Mechanicznej (dawniej Wydział Mechaniczny) jest jednym z sześciu wydziałów Wojskowej Akademii Technicznej. Powstał na przełomie 1959/1960 roku w rezultacie połączenia między innymi: Fakultetu Wojsk Pancernych i Samochodowych, Fakultetu Wojsk Lotniczych oraz Katedry Maszyn Inżynieryjnych, wydzielonej z Fakultetu Wojsk Inżynieryjnych. Osiągnięty w fakultetach stopień rozwoju kadry naukowo-dydaktycznej oraz zbudowana baza laboratoryjna umożliwiły powołanie Wydziału Mechanicznego, który w korzystny sposób objął organizacyjnie całokształt działalności i specjalności mechanicznych. W początkowym okresie struktura organizacyjna Wydziału Mechanicznego składała się z piętnastu Katedr.

W latach 1967/68 istniały już dwa instytuty: Instytut Pojazdów Mechanicznych i Maszyn Roboczych oraz Instytut Techniki Lotniczej. W 1971 roku powstał Instytut Eksploatacji Pojazdów Mechanicznych, a w 1974 Instytut Maszyn Roboczych. W 1990 roku Instytut Techniki Lotniczej został przeniesiony do nowo tworzonego Wydziału Uzbrojenia i Lotnictwa, obecnie Mechatroniki i Lotnictwa. W 1998 roku dokonano w całej uczelni aktualizacji planów studiów i programów nauczania, której celem było dostosowanie tych programów kształcenia do wymogów MEN i FEANI oraz do nowych potrzeb wojska, wynikających między innymi z planów wstąpienia Polski do NATO.

Działalność naukowo-badawcza zaczęła się równolegle z powstaniem fakultetów i komórek dydaktyczno-naukowych. Prace naukowe w okresie do 1959 roku miały charakter rozpoznawczy, służący organizacji zespołów i stanowisk badawczych, niezbędnych dla rozwoju kadry dydaktyczno-naukowej. Utworzenie Wydziału Mechanicznego oraz dobre przygotowanie kadry dydaktycznej do pracy naukowej, umożliwiło w latach 60-tych nawiązanie współpracy z przemysłem motoryzacyjnym i maszyn budowlanych oraz przemysłem lotniczym, co zaowocowało rozbudową bazy badawczej. Zbudowano aerodynamiczny tunel naddźwiękowy i laboratorium osprzętu lotniczego, hamownie zespołów maszyn roboczych, komorę termoklimatyczną i niskich temperatur. W końcu lat 60-tych i na początku 70-tych katedry, a później instytuty ukierunkowały swoją podstawową działalność naukowo-badawczą i specjalizowały się w podjętej tematyce przez wiele następnych lat.

• Instytut Pojazdów i Transportu
• Instytut Robotów i konstrukcji Maszyn
• Instytut Mechaniki i Inżynierii Obliczeniowej

• projektowanie i testowanie platform bezzałogowych i robotów ze szczególnym uwzględnieniem systemów teleoperacji i zdalnego sterowania oraz mobilności, manipulatorów i osprzętów roboczych;
• projektowanie i testowanie maszyn i pojazdów wysokiej oraz ekstremalnej mobilności;
• projektowanie systemów napędu i sterowania w technologii CAN-bus;
• modelowanie, projektowanie, modernizacja oraz badania maszyn roboczych (inżynieryjnych) ze szczególnym uwzględnieniem hydrostatycznych i hydrokinetycznych układów napędowych, ich automatytacjii sterowania oraz pracy w skrajnych warunkach klimatycznych;
• badania tribologiczne wytrzymałości zmęczeniowej nowych materiałów konstrukcyjnych ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk w nich zachodzących oraz laserowych metod obróbki warstwy wierzchniej;
• badania zjawisk dynamicznych w warunkach impulsowego obciążenia wysokoenergetycznego zaawansowanych materiałów konstrukcyjnych;
• badania, modernizacja i doskonalenie konstrukcji wozów bojowych i środków transportu kołowego oraz urządzeń do magazynowania, transportowania i dystrybucji produktów naftowych i paliw alternatywnych, rozwoju systemów ich eksploatacji i napraw, z uwzględnieniem potrzeb ekologii;
• badania pojazdów w ujemnej temperaturze, badania silników o spalaniu wewnętrznym i hybrydowych układów napędowych, zastosowanie ogniw paliwowych, jak również systemów sterowania nimi;
• projektowanie, badania eksperymentalne i modelowanie numeryczne konstrukcji ochronnych przed pociskami kinetycznymi i kumulacyjnymi, osłon i pakietów energochłonnych obciążonych falą uderzeniową wybuchu min AT i urządzeń IED, broni strzeleckiej oraz kamizelek ochronnych;
• prace koncepcyjne, projektowanie, badania eksperymentalne, modelowanie numeryczne i symulacje złożonych konstrukcji inżynierskich i pojazdów;
• zaawansowane badania numeryczne i eksperymentalne, statyczne i dynamiczne, w tym testy zderzeniowe, technologie łączenia elementów, energochłonność materiałów i struktur;
• prace badawczo – rozwojowe w zakresie nowych technologii energetycznych (wydobycie gazu łupkowego, odmetanowanie złóż węglowych, pozyskiwanie energii geotermalnej oraz geoplutonicznej);
• badania właściwości mechanicznych i modelowanie numeryczne zaawansowanych materiałów;
• inżynieria biomedyczna i parabiomedyczna.

W Wydziale Inżynierii Mechanicznej funkcjonuje akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji Laboratorium Pojazdów Mechanicznych nr AB 733, posiadające również akredytację w zakresie OiB nr 50/MON/2019, które prowadzi badania klimatyczne, silników spalinowych, pojazdów mechanicznych i płynów eksploatacyjnych.