Jak już wspomniano wcześniej proces komercjalizacji należy rozpocząć od zgłoszenia dobra intelektualnego przysługującego WAT do Centrum Transferu Technologii, gdzie pracownicy pomogą w wypełnieniu formularza oraz w opisaniu dobra w taki sposób, aby mogło uzyskać ochronę.

Poniżej przedstawiono uproszczony schemat procesu zgłaszania dobra do komercjalizacji w Wojskowej Akademii Technicznej.

Po zgłoszeniu przez twórcę dobra intelektualnego, Centrum Transferu Technologii rozpoczyna proces komercjalizacji. W tym celu niezbędne jest przygotowanie wniosku do Rektora Wojskowej Akademii Technicznej w przedmiocie podjęcia decyzji w sprawie komercjalizacji (przygotowuje CTT).

Niezależnie od decyzji Rektora w sprawie komercjalizacji Rzecznik Patentowy WAT może uruchomić procedurę zgłoszenia dobra w Urzędzie Patentowym RP.

W przypadku gdy Rektor WAT podejmie decyzję o komercjalizacji dobra intelektualnego, Centrum Transferu Technologii opracowuje plan komercjalizacji, którego najistotniejszym elementem jest wycena dobra intelektualnego.

Następnie plan komercjalizacji opiniowany jest przez Komisję WAT ds. Własności Intelektualnej i akceptowany przez Rektora.

W przypadku, gdy Twórca nie wskaże podmiotu zainteresowanego odkupieniem praw, bądź licencjonowaniem dobra intelektualnego powstałego w WAT, Centrum Transferu Technologii prowadzi działania zmierzające do pozyskania potencjalnego zainteresowanego komercjalizowanym dobrem.

W przypadku wyłonienia zainteresowanego prawami do dobra intelektualnego, które powstało w WAT Rektor lub osoba przez niego upoważniona podpisuje umowę przekazującą odpłatnie prawa do tego dobra.

Poniżej przedstawiono schemat komercjalizacji dobra intelektualnego:

Umowa o przeniesienie praw majątkowych do dobra intelektualnego powoduje, że jedynym podmiotem uprawnionym do korzystania z niego jest nabywca. Twórca w chwili podpisania umowy traci wszystkie wskazane w niej prawa majątkowe i nie może z nich korzystać przez okres, na jaki została podpisana umowa. Oczywiście twórca nadal może korzystać ze swoich praw osobistych, ponieważ te są niezbywalne. Jednak należy pamiętać, że to osoba posiadająca prawa majątkowe kontroluje wykorzystanie dobra.

Umowa licencyjna także jest umową pozwalająca nabywcy na korzystanie z dobra, jednak prawa majątkowe nadal pozostają przy twórcy. Umowa licencyjna jest ograniczona czasowo i nie można jej zawrzeć na okres dłuższy niż 5 lat. Jeżeli umowa licencyjna została zawarta na okres dłuższy niż 5 lat, to po tym okresie uznaje się ją jako umowę zawartą na czas nieokreślony, czyli w każdym momencie można ją wypowiedzieć.

Rodzaje umów licencyjnych:

• wyłączna – umowa upoważnia do korzystania z dobra intelektualnego tylko nabywcę. Twórca, nie może udzielić licencji żadnemu innemu podmiotowi ani samemu korzystać z tego co wymyślił.
• niewyłączna – twórca może zawrzeć taką umowę z kilkoma podmiotami niezależnymi od siebie. Szczególnym rodzajem licencji niewyłącznej jest licencja otwarta, która pozwala na korzystanie z dobra intelektualnego przez wszystkich i bez ograniczeń.

W przypadku złożenia u Urzędzie Patentowym oświadczenia o gotowości udzielenia licencji otwartej, w trakcie trwania ochrony, uprawniony z patentu otrzymuje 50% zniżkę na opłaty za ochronę patentową. Opłata licencyjna w takim przypadku wynosi maksymalnie 10 % korzyści, które licencjobiorca uzyska w każdym roku korzystania z wynalazku, po potrąceniu nakładów.

W tabeli przedstawiono podstawowe różnice pomiędzy umową licencyjną i umową przeniesienia praw:

Najważniejszym elementem gwarantującym sukces komercjalizacji jest współpraca Twórcy Dobra Intelektualnego z Centrum Transferu Technologii.

Źródło: A. Bartnicki, I. Kalman, „PORADNIK TWÓRCY dla pracowników WAT”, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa 2018