Misje

Polski Kontyngent Wojskowy IRINI w ramach EUNAVFOR MED IRINI

Unia Europejska z dniem 1 kwietnia 2020 r. ustanowiła i uruchomiła wojskową operację zarządzania kryzysowego EUNAVFOR MED IRINI (gr. pokój), która ma przyczyniać się do zapobiegania nielegalnemu handlowi bronią na swoim uzgodnionym obszarze działań oraz obszarze zainteresowania zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ, ponadto ma przyczynić się do wdrożenia środków ONZ służących zapobieganiu nielegalnemu wywozowi z Libii ropy naftowej oraz do zapewniania wsparcia w tworzeniu zdolności oraz szkoleniu libijskiej straży przybrzeżnej i marynarki wojennej w zadaniach związanych z egzekwowaniem prawa na morzu. 
 
Operacja ma przyczynić się również do zakłócania modelu działalności sieci przemytu ludzi i handlu ludźmi, zgodnie z mającym zastosowanie prawem międzynarodowym, w tym Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza, wszelkimi stosownymi rezolucjami RB ONZ oraz międzynarodowym prawem praw człowieka. 
 
EUNAVFOR MED IRINI wstępnie ma zakończyć się w dniu 31 marca 2021 r. z odnawialnym okresem jednego roku. 
 
W dniu 31 marca 2020 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał postanowienie o udziale Polskiego Kontyngentu Wojskowego w nowej operacji EUNAVFOR MED IRINI, w której weźmie udział do 120 żołnierzy i pracowników oraz samolot patrolowo-rozpoznawczy M28B 1R BRYZA z BLMW.
 
 
Zadania mandatowe operacji EUNAVFORMED IRINI, Polacy  wykonują z bazy NATO Sigonella, położonej na Sycylii, 15 km na zachód od Katanii wykorzystując samolot patrolowo – rozpoznawczy M28B 1R Bryza z 44. Bazy Lotnictwa Morskiego.
 
 
***
 

Unia Europejska nasila wysiłki na rzecz egzekwowania embarga na broń nałożonego na Libię przez ONZ. Uruchamiając tę nową operację wojskową w dziedzinie WPBiO (wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony) na Morzu Śródziemnym, Unia wspiera proces pokojowy w tym kraju.

Głównym zadaniem operacji IRINI (w jęz. greckim – „pokój”) będzie egzekwowanie embarga na broń nałożonego przez ONZ, z wykorzystaniem zasobów powietrznych, satelitarnych i morskich. W szczególności, zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2292 (2016), w ramach operacji możliwe będzie prowadzenie na pełnym morzu u wybrzeży Libii inspekcji statków, w przypadku gdy zaistnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że przewożą one broń lub materiały powiązane do Libii lub z Libii.

Inne zadania operacji EUNAVFOR MED IRINI to:

  • monitorować i gromadzić informacje na temat nielegalnego wywozu z Libii ropy naftowej, ropy surowej i rafinowanych produktów naftowych
  • przyczyniać się do tworzenia zdolności i szkolenia libijskiej straży przybrzeżnej i marynarki wojennej w zadaniach związanych z egzekwowaniem prawa na morzu
  • przyczyniać się do ukrócenia działalności sieci przemytu ludzi i handlu ludźmi poprzez gromadzenie informacji i patrolowanie z powietrza.

Dowódcą operacji IRINI mianowany został kontradmirał Fabio Agostini, a siedziba dowództwa operacji znajdować się będzie w Rzymie.

Mandat operacji IRINI początkowo będzie trwał do 31 marca 2021 r.; operacja będzie ściśle kontrolowana przez państwa członkowskie UE, które będą sprawować nad nią polityczną kontrolę i – za pośrednictwem Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa działającego pod kierunkiem Rady i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (WP) – będą udzielać jej strategicznych wskazówek.

W związku z uruchomieniem operacji IRINI dotychczasowa operacja EUNAVFOR Med Sophia ostatecznie zakończyła działalność.

Informacje ogólne

19 stycznia 2020 r. w Berlinie uczestnicy konferencji w sprawie Libii zobowiązali się w szczególności do pełnego poszanowania i wprowadzenia w życie embarga na broń ustanowionego rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1970 (2011), 2292 (2016) i 2473 (2019).

W związku z tym 17 lutego 2020 r. Rada osiągnęła porozumienie polityczne w sprawie uruchomienia na Morzu Śródziemnym nowej operacji, której celem będzie wdrożenie nałożonego przez ONZ na Libię embarga na broń poprzez wykorzystanie zasobów powietrznych, satelitarnych i morskich.

Operacja EUNAVFOR Med Sophia uruchomiona została 22 czerwca 2015 r. jako część kompleksowego podejścia UE do migracji, a zakończy swoją działalność 31 marca 2020 r.

PODSTAWA PRAWNA