W tym dniu w 1791 roku Sejm Wielki na Zamku Królewskim w Warszawie uchwalił pierwszą w Europie i drugą na świecie – po amerykańskiej – nowoczesną ustawę zasadniczą, która stała się dokumentem tworzącym tożsamość suwerennego narodu. Konstytucja majowa regulowała organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną, wprowadzała zasadę trójpodziału władzy, a wyrazicielem suwerennej woli narodu miał być Sejm.
Uchwalenie Konstytucji 3 maja zostało uznane za święto już 5 maja 1791 roku. Po odzyskaniu niepodległości, rocznica Konstytucji 3 maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919. Jako Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócone zostało ustawą z dnia 6 kwietnia 1990 roku. Obok Święta Niepodległości jest jednym z najważniejszych świąt państwowych.